هشتاد و يك سال از زماني كه شهر ساسانی جندیشاپور، در سياههي(:فهرست) يادمانهاي ملی ثبت شد ميگذرد. همين چند سال پيش هم يعني سال ١٣٨٩، عرصه و حريمش را تصویب كردند اما با همهي اينها، قرار است بر روي همان عرصهي باستاني البته با مجوز سازمان ميراث، ساخت و ساز انجام شود! به گفتهي مجتبا گهستوني، دبير انجمن دوستداران ميراث فرهنگي خوزستان(تاريانا) با اين كه بنابر قانون، هرگونه ساخت و ساز در حريم يادمانهاي ملي، ممنوع است اما براي ساخت ٤٠ هزار متر واحد مسکونی بر عرصهي شهر ساسانی جندی شاپور، پروانه صادر شدهاست.

نقشه ي شطرنجي شهر جنديشاپور
جنديشاپور يا گندیشاپور یکی از يادمانهاي بهجای مانده از روزگار ساسانی است كه اكنون بيش از ١٥٠٠ سال، ديرينگي دارد. جنديشاپور آوازهي جهاني دارد چون كهنترين و البته نخستين دانشگاه جهان در آن ساخته شده است. يكي ديگر از شوندهاي(:دلايل) آوازهي اين شهر، وجود بيمارستاني بزرگ در آن بوده است كه پزشكاني از هفتكشور زمين در آن به طبابت و يا آموزش، سرگرم بودهاند. اين شهر باستاني در شمال استان خوزستان، در ۱۷ کیلومتری جنوب خاوري شهرستان دزفول است، شهري كه اكنون تنها ویرانههای از آن برجاي است اما حتا اين ويرانهها نيز در امان نيستند و برايشان خوابها ديدهاند. این در حالی است که دستاندازي به جندیشاپور برابرِ ماده ٥٥٨ قانون مجازات اسلامی(تعزیرات)، جرم است و قابليت پیگرد قانونی دارد.

ويرانههاي جنديشاپور كه اكنون مردم بر آن كشاورزي ميكنند تا چندي ديگر خانهسازي
مجتبا گهستونی گفت: «مالكيت هفت هکتار از گسترهي تاريخي جندیشاپور را شخصي دارد كه اين شخص اكنون با رایزنیهایی که با شورای روستای اسلامآباد و بخشداری منطقه کرده بر آن است تا بر روي ٤٠ هزار متر مربع يعني ٤ هكتار از اين ٧ هكتار، واحدهاي مسکونی بسازد.»
گهستوني با اشاره به اينكه اين ٤٠ هزار متر درست بر روی گسترهي تاریخی جندیشاپور است، گفت: «جالب اينكه مدیر میراث فرهنگی دزفول، دو سال پس از تصويب عرصهي اين يادمان باستاني، غیرباستانی بودن این گستره را تایید و با ساخت و ساز بر آن موافقت کرده است.»
جندیشاپور در سال ١٣١٠ خورشيدي ثبت ملی شده و در سال ١٣٨٩ خورشيدي عرصهي آن به تصویب رسیدهاست. به باور گهستوني چگونه ميتوان باور كرد که مدیري از مديران پاسدار يادمانهاي فرهنگي، هنوز ٢ سال از تصويب عرصهي يك يادمان باستاني نگذشته، غیرباستانی بودن بخشی از آن را اعلام كند!.
گهستوني گفت: «مالك ٧ هكتاري اكنون توانسته پروانهي تغییر کاربری بگیرد. مدیر میراثفرهنگی دزفول در نامهای به مالک اعلام کرده، غیرباستانی بودن ٧ هکتار از زمین که روی عرصهي جندیشاپور است محرز شده و میتواند بيشينه(:حداکثر) ٦ متر و با بلنداي(:ارتفاع) ٢ متر با مصالح بومی ساخت و سازش را انجام دهد.»
گهستوني گفت: « زمانيكه عرصه مشخص شده، بر چه پايهاي ميتوان بخشي از آن را غیرباستانی اعلام كرد؟»
جنديشاپور يك گسترهي ثبت مليشده است كه باتوجه به ضوابط هرگونه دگرگوني کاربری در آن ممنوع شده است. حتا تبدیل راههای خاکی به آسفالته در درون عرصهي شهر باستانی جندیشاپور ممنوع است. كندن چاه و کانال براي گسترش و نصب هر گونه دکل و تیر برق هم ممنوع شده است اما با همهي اينها براي اين شهر تاريخي قرار است واحدهاي مسكوني بسازند!
روزي ميگفتند از اسب افتادهايم، از اصل كه نيفتادهايم؛ اما با اين پروانهها، با اين ساخت و سازها، با اين خبرهاي ناگوار از يادمانهاي ملي، با اين نرمهنرمه و خرد خرد ويراني يادمانها و يادگارهاي به جامانده؛ تا افتادن از اصل؛ چيزي نمانده است.
نظرات شما عزیزان: